COLUMN | Tip voor Amsterdamse redacties: bel Van Persie en Advocaat

Tijdens de counters van AZ en de rellen op Urk en in Eindhoven viel mijn oog zondag op een boeien stuk. Sjoerd Mossou schreef zondag in het AD over de vraag of Nederlandse media door een Ajaxbril kijken of dat de rest van Nederland toch wat Calimerogedrag vertoont. De journalist legde een aantal keer de vinger op de zere plek.   Zijn conclusie was dat het antwoord op zijn vraag genuanceerd is. Er zijn bijvoorbeeld veel analisten op tv met een Ajaxachtergrond, erkende hij, en ja, Ajax is vaak de maatstaf, maar dat zou onder andere komen door het gebrek aan goede analisten die ooit de kleuren van Feyenoord of PSV verdedigden. Want het is volgens Mossou niet zo dat voetbalredacties zich niet bewust zijn van het gevaar dat de tv wordt gedomineerd door de club uit de hoofdstad. En dat wil ik best geloven, want overal zijn immers Feyenoorders, en dus ook in de (voetbal)journalistiek. En ook daar zul je in wandelgangen regelmatig een PSV’er tegen het lijf lopen, of pak hem beet een Heerenveensupporter. En al waren ze er niet: ook journalisten uit Amsterdam kennen heus de sentimenten. Maar Mossou schreef terecht dat veel redacties in Amsterdam gevestigd zijn en veel redacteurs in de hoofdstad wonen. Dat werkt volgens hem 'oogkleppenkeuzes in de hand’, ‘zoals je die in de reguliere televisiejournalistiek ook geregeld ziet’. Het staat inmiddels inderdaad wel vast dat de media in ons land genomineerd wordt door de hoofdstad. Denk bijvoorbeeld aan simpele voorbeelden als de ondertiteling voor mensen uit Groningen of Almelo, maar niet voor iemand uit de Jordaan. Maar ook schreef Mossou in het Algemeen Dagblad: “Heel veel goede Nederlandse spelers en (oud-)internationals hebben simpelweg ooit bij Ajax gespeeld. Zijn ze er niet doorgebroken, dan zijn ze er opgeleid, of vierden ze er successen. Wanneer zenders zoals ESPN, Ziggo Sport of de NOS hun voetbalanalytici moeten selecteren, zit de kaartenbak dan ook vol met spelers met een Ajax-verleden. Dat zien de betrokken eindredacteuren zelf natuurlijk ook wel in: juist daarom zijn veel van die zenders en praatprogramma's zo blij met de PSV'ers en Feyenoorders die het televisievak beheersen.” Maar als dat zo zou zijn, waarom worden er dan niet meer ex-Feyenoorders getest? Het is namelijk niet zo dat er weinig ex-Feyenoorders of PSV’ers te vinden zijn die iets zinnigs te zeggen hebben. We zien ze alleen niet, omdat er niet genoeg naar wordt gezocht. Veel aannemelijk is dat dit analistenprobleem een uitwas is van de Amsterdamse invloeden die Mossou eerder beschreef. Rafael van der Vaart bijvoorbeeld kreeg snel een kans op prime time, terwijl we nog wachten op het tv-debuut van Robin van Persie, die zich in het buitenland bewijst als zeer bekwaam analist. Toegegeven, misschien is Robin al bezet, maar er zijn meer opties. Waar blijven Jean-Paul van Gasten en Giovanni van Bronckhorst (beide werkloos). Waarom hebben we nooit Dirk Kuyt, Roy Makaay of Jon Dahl Tomasson als analist aan het werk gezien? Waar zijn Erwin Koeman en Fred Rutte? Waarom zien we Henk Timmer wel bij FC Rijnmond, maar niet bij ESPN of de NOS? Dit zijn niet allemaal oer-Feyenoorders, maar ze kennen wel de cultuur van de club, en zijn niet gedompeld in het heilige Ajaxwater. (Mogelijk zou er met hen ook eindelijk meer ruimte voor analyses over het goede spel van Feyenoord zónder bal, in plaats van het enkel kritisch kijken naar het spel mét bal. Iets wat Ajacieden veel liever doen, in het door de Johan Cruijff-school gedomineerde Nederlandse voetbal). Maar hoe komt het dan dat de Feyenoorders en PSV’ers niet worden gevonden? Omdat Ajax uiteindelijk de maatstaf is. Ex-Ajacieden passen dus vaak beter in hun plaatje. Ze prediken de toch al snel de Ajax-filosofie, die in Nederland per definitie voor waarheid wordt aangenomen. Ondertussen zitten wij opgescheept met opendeurenwonder Mario Been, puur omdat hij uit Rotterdam komt. Want dat houdt de volksclubfan wel tevreden. Er wordt blijkbaar minder kritisch gekeken naar analyses over Feyenoord. Maar een betere oplossingen zou zijn om analisten er bewust van te maken dat Ajax niet altijd de maatstaf hoeft te zijn. En dat heeft niets te maken met al dan niet kritisch mogen zijn. Analisten zijn nu zelfs te voorzichtig als het om Feyenoord gaat, in de hoop zo objectief te blijven. En als de redacties dan toch voor balans willen zorgen, zijn er echt mensen te vinden die het beter kunnen dan Been. Dick Advocaat stopt dit seizoen als trainer, misschien moeten jullie hem een belletje doen. Peter